Umowa zlecenia - ile wynosi minimalna stawka godzinowa w 2020 roku?
Od 1 stycznia 2020 roku obowiązuje minimalna stawka godzinowa 17,00 zł brutto dla umów zlecenia i umów o świadczenie usług. Za zaniżenie wynagrodzenia zleceniobiorcy przewidziano grzywnę nawet do 30 000 zł. Kogo obejmują zmiany i jakie obowiązki spoczywają na zleceniodawcy?
1 stycznia 2017 roku w życie weszła nowelizacja ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Do tej pory minimalna stawka wynagrodzenia obejmowała osoby zatrudnione na umowę o pracę, regulowaną przez Kodeks pracy. Nowelizacja wprowadziła minimalną stawkę godzinową, która od 2017 roku dotyczy umów cywilnoprawnych, regulowanych przez Kodeks cywilny. Obejmuje ona zatem:
- umowy zlecenia,
- umowy o świadczenie usług.
Którym zleceniobiorcom należy się minimalna stawka godzinowa?
Minimalna stawka godzinowa należy się przede wszystkim osobom fizycznym, które nie wykonują działalności gospodarczej, jeżeli przyjmują zlecenie lub świadczą usługi na rzecz podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, np. jednoosobowego przedsiębiorcy lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Co warto jednak podkreślić, nowelizacją ustawy objęte zostały także osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą (tzw. jednoosobowi przedsiębiorcy), jeżeli nie zatrudniają pracowników i nie zawierają umów zlecenia ze zleceniobiorcami.
Minimalne wynagrodzenie godzinowe dot. także tzw. osób samozatrudnionych, które osobiście wykonują czynności w swojej jednoosobowej firmie na rzecz zleceniodawcy.
Są jednak pewne wyjątki – kogo nie obowiązuje stawka minimalna?
Minimalną stawką godzinową nie są objęte m.in. umowy:
- w których zleceniobiorca otrzymuje wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne i sam decyduje o miejscu i czasie wykonania zlecenia lub świadczenia usług;
- świadczenia usług polegających na sprawowaniu opieki nad grupą osób lub osobami podczas wypoczynków lub wycieczek, o ile usługi takie są świadczone nieprzerwanie przez ponad dobę;
- świadczenia opieki domowej nad osobą niepełnosprawną, przewlekle chorą lub w podeszłym wieku, o ile dana osoba wykonuje taką opiekę przez ponad dobę i zamieszkuje z podopiecznym w jego mieszkaniu lub domu.
Jak obliczyć minimalne miesięczne wynagrodzenie zleceniobiorcy?
Zgodnie z nowelizacją minimalna stawka godzinowa to: „[…] minimalna wysokość wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług, przysługująca przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi” (art. 1 ust. 1a ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę).
W 2020 roku minimalna stawka godzinowa wyniesie 17,00 zł brutto. Oznacza to tyle, że w danym okresie rozliczeniowym wynagrodzenie brutto zleceniobiorcy powinno odpowiadać iloczynowi tej stawki i liczby godzin wykonywania zlecenia.
Np. Jeżeli wynagrodzenie wypłacane jest miesięcznie, a zleceniobiorca wykonuje zlecenie każdego dnia po 8 godzin, to stawka jego wynagrodzenia w styczniu 2020 r. powinna wynosić co najmniej 2 856,00 zł brutto (21 dni robocze x 8 godzin x 17,00 zł), natomiast w lutym 2 720,00 zł brutto (20 dni roboczych x 8 godzin x 17,00 zł).
Minimalna stawka godzinowa jest ustalana co roku, podobnie jak minimalne miesięczne wynagrodzenie za pracę.
Czy trzeba zmieniać już zawarte umowy zlecenia?
Konieczność zmiany już zawartych umów zlecenia zależy od tego, czy określone w danej umowie wynagrodzenie zleceniobiorcy jest zgodne z nowymi regulacjami. Aby to sprawdzić wystarczy podzielić ustalone w umowie zlecenia wynagrodzenie brutto przez liczbę godzin, które będą poświęcane na wykonywanie zlecenia. Jeżeli otrzymany wynik będzie równy lub wyższy niż 17,00, to umowę można pozostawić bez mian. Jeżeli wyjdzie mniej, trzeba podwyższyć wynagrodzenie albo zmniejszyć liczbę godzin wykonywania zlecenia.
Np. Jeżeli określone w umowie wynagrodzenie wynosi 3 000 zł brutto miesięcznie, a zleceniobiorca wykonuje zlecenie każdego dnia po 8 godzin, to w styczniu 2020 r. jego stawka godzinowa wynosi 17,86 zł brutto. Jeżeli jednak umówione wynagrodzenie wynosiłoby 1 600 zł brutto, wówczas w styczniu 2020 r. jego stawka godzinowa wynosiłaby 9,52 zł brutto, czyli za mało.
Jak najłatwiej zmienić już zawartą umowę zlecenia?
Wystarczy sporządzić do niej aneks, w którym określimy stawkę godzinową brutto za każdą godzinę wykonywania zlecenia oraz wskażemy ile maksymalnie godzin miesięcznie zleceniobiorca będzie poświęcał na realizację zlecenia. Co natomiast zrobić, jeżeli umowa nie została zmieniona, a stawka godzinowa zleceniobiorcy jest niższa niż 17,00 zł brutto? Mówiąc najprościej, należy zleceniobiorcy wypłacić tyle, aby jego wynagrodzenie odpowiadało tej stawce.
Art. 8a ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
2. W przypadku gdy wysokość wynagrodzenia ustalonego w umowie nie zapewnia przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi otrzymania za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług wynagrodzenia w wysokości co najmniej minimalnej stawki godzinowej, przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi przysługuje wynagrodzenie w wysokości obliczonej z uwzględnieniem minimalnej stawki godzinowej […].”
Warto przy tym pamiętać, że zleceniobiorca nie może zrzec się wynagrodzenia odpowiadającego minimalnej stawce godzinowej, a wypłata jego wynagrodzenia musi być dokonywane w pieniądzu, co oznacza, że nie może zostać zastąpione innego rodzaju gratyfikacjami. Przy umowach zawartych na dłużej niż miesiąc, wypłata wynagrodzenia musi być dokonywana co najmniej raz w miesiącu w odpowiedniej wysokości.
Co grozi za nieprzestrzeganie minimalnej stawki godzinowej?
Wypłacanie wynagrodzenia za godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług w wysokości niższej niż od minimalnej stawki godzinowej, jest wykroczeniem zagrożonym karą grzywny od 1 000 zł do nawet 30 000 zł.
Obowiązek ewidencji czasu wykonywania zlecenia
Kluczowe znaczenie dla zleceniodawcy ma obowiązek dokumentowania przestrzegania minimalnej stawki godzinowej, polegający na konieczności potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług.
Sposób ewidencjonowania czasu wykonywania zlecenia może zostać określony w samej umowie zlecenia, choć nie jest to obowiązkowe. Jeżeli umowa nie zawiera w tym zakresie wytycznych, wówczas w grę wchodzą regulacje ustawowe. Zgodnie z nimi, zleceniobiorca powinien przedkładać informację o liczbie godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług przed wypłatą wynagrodzenia. Warto jednak zatroszczyć się o stosowny zapis umowny, aby zdyscyplinować zleceniobiorcą.
Należy pamiętać, że dokumenty potwierdzające liczbę godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług należy przechowywać przez 3 lata.